Πληροφόρηση, Ένταξη και Δημοκρατία

Στρογγυλή Τράπεζα

Η Συμβίωση-Σχολή Πολιτικών Σπουδών του Συμβουλίου της Ευρώπης στην Ελλάδα, πραγματοποίησε ένα τριήμερο σεμινάριο από τις 5 έως τις 7 Δεκεμβρίου 2019, με τίτλος «Πληροφόρηση, Ένταξη και Δημοκρατία». Το σεμινάριο είχε ως στόχο τη δημιουργία ενός χώρου αλληλεπίδρασης, διασταυρούμενης εξέτασης των προκλήσεων, καθώς και νέων καναλιών συζήτησης για ζητήματα που σχετίζονται με την εποχή της πληροφορίας και τον αντίκτυπο που αυτή έχει σε ζητήματα ένταξης και δημοκρατίας. Οι ομιλητές των πάνελ ήταν επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης, εκπρόσωποι δημοσιογραφικών ενώσεων, ακαδημαϊκοί, επαγγελματίες της κοινωνίας των πολιτών και υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής. Η συμμετοχή ανήλθε ξεπέρασε τα 35 άτομα, εκ των οποίων ορισμένοι ήταν πρόσφυγες και μετανάστες, άτομα καταγωγής Ρομά, καθώς και άτομα νέας γενιάς.

Το σεμινάριο διαρθρώθηκε σε έξι θεματικά πάνελ, τα οποία συνέβαλαν στην πραγματοποίηση μιας γενικής επισκόπησης του τρόπου με τον οποίο η δημοκρατία και η ένταξη συνδέονται με την ελευθερία της έκφρασης και των μέσων ενημέρωσης. Μέσα από τις εισηγήσεις αναπτύχθηκε η αναγκαιότητα ύπαρξης ισορροπημένων συστημάτων πληροφόρησης για την ύπαρξη ισορροπημένων δημοκρατιών και διαδικασιών ένταξης, ενώ συζητήθηκαν οι διάφορες πτυχές αυτής της σχέσης, καθώς και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν κατά την εποχή της πληροφόρησης.

Η ένταξη είναι μια οριζόντια διαδικασία που υπερβαίνει τις διάφορες πολιτικές και αγγίζει ποικίλες πτυχές της ζωής των μεταναστών και των προσφύγων. Το αυξημένο ενδιαφέρον, που ενισχύθηκε από τη λεγόμενη «προσφυγική κρίση», υπογραμμίζει την ανάγκη για εκτεταμένη έρευνα και ακριβή στοιχεία αναφορικά με την ένταξη των μεταναστών και των προσφύγων στην οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική σφαίρα της κοινωνίας. Τόσο τα νέα όσο και τα παλαιά μέσα ενημέρωσης, καθώς και οι σύγχρονες τεχνολογίες στον τομέα της πληροφορίας μπορούν να γίνουν κανάλια ή εμπόδια στην εύρεση της πληροφορίας που χρειαζόμαστε. Τα πάνελ του σεμιναρίου κατέδειξαν μερικές σχετικές καλές πρακτικές και παραδείγματα, ενώ οι ομιλητές υποστήριξαν ότι ο γραμματισμός στα μέσα επικοινωνίας είναι βασικό εργαλείο για τους πολίτες ώστε να αναπτύξουν κριτική κατανόηση σε σχέση με τα μηνύματα που μεταδίδονται μέσω των παλιών και ιδιαίτερα των νέων μέσων. Η Μαρίνα Τομάρα (Ειδικός Επικοινωνίας, ACCMR) παρουσίασε το παράδειγμα της Πλατφόρμας του Κέντρου Συντονισμού για Θέματα Μεταναστών και Προσφύγων του Δήμου Αθηναίων, ενώ η Έλλη Παπαστεργίου (Συμβίωσης) παρουσίασε το έργο “Get the Trolls Out!” το οποίο είναι αφιερωμένο στην παρακολούθηση της ρητορικής μίσους που σχετίζεται με τη θρησκεία και εφαρμόζεται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Και τα δύο έργα συμβάλλουν στην ενδυνάμωση των ενεργών πολιτών στη διαχείριση της πληροφορίας.

Σήμερα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού και κατά συνέπεια έχουν αναλάβει ηγετικό ρόλο στον τομέα της πληροφόρησης. Οι ομιλητές ανέλυσαν θέματα που σχετίζονται με τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά τις ευκαιρίες πληροφόρησης. Τέτοια θέματα ήταν η δύναμη των δεδομένων, οι προκλήσεις που απορρέουν από αυτό το νέο πλαίσιο, καθώς και οι τρόποι με τους οποίους οι πληροφορίες διαμορφώνονται στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζει τη δημοκρατία και την ένταξη. Έμφαση δόθηκε στο γεγονός ότι τα σημερινά καινοτόμα δίκτυα επικοινωνίας και η λειτουργικότητα των πρακτικών αλληλεπίδρασης βασίζεται στην ανωνυμία και / ή την ψευδωνυμοτητα. Σύμφωνα με τον Αντρέα Τάκη (Επίκουρος Καθηγητής, Νομική Σχολή, Α.Π.Θ.), αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε εύκολα να κρύβει νέους κινδύνους σε σχέση με τα δικαιώματα των εμπλεκομένων. Ως εκ τούτου, το ζήτημα που τίθεται εδώ είναι αν οι κίνδυνοι αυτοί θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως άλλοθι ή δικαιολογία για όσους αγωνίζονται εναντίον της ανωνυμίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε ποιο βαθμό αυτό το σενάριο θα μπορούσε να είναι εφικτό χωρίς κόστος για τη δημοκρατία; Έμφαση δόθηκε στα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επαλήθευση του περιεχομένου πολυμέσων και παρουσιάστηκαν τεχνικές επαλήθευσης. Ο Ανδρέας Βασιλείου (Ιστορικός και Πολιτικός Επιστήμονας, Μέλος Δ.Σ. της Ε.Ε.Δ.Α.) παρουσίασε την υπόθεση αναφορικά με το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα και τον τρόπο με τον οποίο αυτό παρουσιάζεται εσφαλμένα από τα μέσα ενημέρωσης τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Οι συμμετέχοντες ανέπτυξαν καλύτερη κατανόηση των παγκόσμιων αλλαγών και προκλήσεων που αφορούν τόσο τα σύγχρονα μέσα (παραδοσιακά και νέα) όσο και τις διαδικασίες ένταξης. Το σεμινάριο διευκόλυνε την ανάπτυξης μιας εποικοδομητικής συζήτησης που επέτρεψε στους συμμετέχοντες να συνειδητοποιήσουν τη σχέση μεταξύ ενημέρωσης, ένταξης και δημοκρατίας και εξετάστηκε εάν η εποχή της πληροφορίας ενισχύει ή εμποδίζει τη συμμετοχή των πολιτών στις δημοκρατικές διαδικασίες, καθώς και την ένταξη των μεταναστών και προσφύγων. Τέλος, το σεμινάριο τόνισε την αναγκαιότητα για ισορροπημένες δημοκρατίες ενεργών, ενήμερων και εξουσιοδοτημένων πολιτών οι οποίοι θα συμμετέχουν στη διαχείριση της πληροφορίας.

Στιγμιότυπα από το Σεμινάριο

INFORMATION, INTEGRATION AND DEMOCRACY 1

INFORMATION, INTEGRATION AND DEMOCRACY 2

INFORMATION, INTEGRATION AND DEMOCRACY 3

INFORMATION, INTEGRATION AND DEMOCRACY 4

INFORMATION, INTEGRATION AND DEMOCRACY 5

INFORMATION, INTEGRATION AND DEMOCRACY 6

INFORMATION, INTEGRATION AND DEMOCRACY 5

Ενδεικτικές Παρουσιάσεις

Ατζέντα