Αφηγηματικοί λόγοι για τη Συμβίωση, την Κοινωνική Συμπερίληψη, την Ένταξη και την Αλληλεγγύη στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι, και θα συνεχίσουν να γίνονται, όλο και πιο διαφορετικές. Λίγες χώρες καταβάλλουν συστηματικές προσπάθειες για να εντάξουν τους μετανάστες στον κοινωνικό και πολιτικό τους ιστό και λιγότερες μπορούν να διεκδικήσουν επιτυχία. Λόγω των υφιστάμενων κοινωνικών ανισοτήτων σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, οι περιθωριοποιημένες ομάδες υποφέρουν από κοινωνικό αποκλεισμό και απομόνωση. Υπάρχουν διάφοροι ορισμοί για το τι είναι η ένταξη, σύμφωνα με τους ακαδημαϊκούς: Η ένταξη είναι ένα άτομο και μια κοινωνική διαδικασία – εξ ου και εγγενώς υποκειμενική και αναστρέψιμη – και μια κατάσταση που προκύπτει από τη διαδικασία (Bohning et al, 1995). Η ένταξη αφορά το είδος των σχέσεων που καταφέρνει να δημιουργήσει ένας μετανάστης που επιτρέπει την απόκτηση γνώσεων και την πρόσβαση σε στέγαση και θέσεις εργασίας (Penninx 2000). Η ένταξη δεν είναι μόνο μια «αμφίδρομη διαδικασία, ένας ορισμός που φαίνεται να συνεπάγεται δύο ομοιογενή υποκείμενα: την κοινωνία υποδοχής και την κοινότητα των προσφύγων. Περιλαμβάνει μάλλον πολλούς παράγοντες, εμπρόθετες δράσεις, λογικές και ορθολογικά αφηγήματα (Sigona 2005). Η ένταξη είναι μια αποικιακή ιδέα από πάνω προς τα κάτω (Mignolo 2011; Jefferess 2013) που θέτει το βάρος στους μετανάστες να γίνουν μέρος μιας κοινωνίας μέσω της οικοδόμησης γεφυρωτικού κεφαλαίου. Η ένταξη αφορά στο πώς οι άνθρωποι σφυρηλατούν σχέσεις για να ενισχύσουν τη σύνδεση με έναν τόπο (Wessendorf 2018). Οι σχέσεις δεν υπάρχουν μόνο επειδή υπάρχει ανάγκη, αφορούν μάλλον μια αμοιβαία αίσθηση ότι είμαστε άνθρωποι.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν χρειάζεται μόνο να εντείνει τις προσπάθειές της για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, αλλά και στην ανάπτυξη σοβαρών, αποτελεσματικών και αποδοτικών, βασισμένων σε δεδομένα πολιτικών ένταξης για τους μετανάστες, τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες. Ταυτόχρονα, η Ένωση καλείται να αναπτύξει τις πολιτικές της για την κοινωνική ένταξη για όλους όσους κατοικούν στην επικράτειά της, συμπεριλαμβανομένων των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, και να ενισχύσει τους δεσμούς αλληλεγγύης μεταξύ των πολιτών της ΕΕ για την αντιμετώπιση των τάσεων κατακερματισμού.
Ο στόχος του SymbEU είναι η καλύτερη κατανόηση της διαδικασίας ένταξης και συμπερίληψης και η επινόηση τρόπων αποτελεσματικής αντιμετώπισης των προκλήσεων συμμετοχής των πολιτών. Καθώς αλλάζουν τόσο οι νεοεισερχόμενοι όσο και οι κοινωνίες υποδοχής, η εξέταση της ένταξης επικεντρώνεται στις αλληλεπιδραστικές επιπτώσεις της μετανάστευσης στις κοινότητες υποδοχής και στους ίδιους τους μετανάστες.
Tο έργο Αφηγηματικοί λόγοι για τη Συμβίωση, την Κοινωνική Συμπερίληψη, την Ένταξη και την Αλληλεγγύη στην Ευρωπαϊκή Ένωση / SymbEU συναντά:
-
- Την ανάγκη ερευνητών και φορέων της κοινωνίας των πολιτών να αλληλεπιδρούν με τις εξελίξεις που συμβαίνουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο στον τομέα της ένταξης των μεταναστών και των προσφύγων, καθώς και να εντοπίζουν νέα ερωτήματα που αφορούν βασικά ζητήματα που επηρεάζουν τον τρόπο ζωής των πολιτών σε μια μεταβαλλόμενη κοινωνία, συμπεριλαμβανομένων των περιθωριοποιημένων ομάδων.
- Τη δέσμευση αφοσιωμένων ερευνητών, επαγγελματιών και ακαδημαϊκών για την προώθηση και ενίσχυση της ανάλυσης της κίνησης των ανθρώπων, καθώς και για την επανεξέταση των δεδομένων της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και του πυρήνα των συστατικών στοιχείων της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, σύμφωνα με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπό το φως του αυξανόμενου δημόσιου δισταγμού και της αύξησης του ρατσισμού και της ξενοφοβίας στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.
